Informator pacjenta

O zgonie pacjenta w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym informuje lekarz danego oddziału, na którym pacjenta przebywał. Następnie oddział prowadzący hospitalizację lub czynności ratunkowe (np.  Kliniczny Oddział Ratunkowy) wyda Państwu kartę zgonu.

Lekarz ustala przyczynę zgonu pacjenta, natomiast w przypadku gdy ma wątpliwości w tej kwestii,  zgłasza potrzebę przeprowadzenia sekcji zwłok.

Ewentualne odstąpienie od sekcji zwłok w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym, wymaga zatwierdzenia przez:

1) Ordynatora Klinki / Oddziału lub osoby uprawnionej do podjęcia takiej decyzji,

2) Dyrektora ds. Lecznictwa Lekarza Naczelnego.

Nie należy zatem podejmować żadnych ustaleń odnośnie pochówku osoby zmarłej przed uzyskaniem jednoznacznego potwierdzenia ze Szpitala (a konkretnie z Zakładu Patomorfologii Klinicznej), że ciało osoby zmarłej nie będzie poddawane sekcji zwłok.

Jeżeli ciało nie będzie poddawane sekcji zwłok, to można przystąpić do kolejnych etapów załatwiana formalności urzędowych i związanych z pochówkiem.

W przypadku gdy ciało osoby zmarłej zostanie poddane sekcji zwłok, należy uzyskać informację z Zakładu Patomorfologii Klinicznej, kiedy będzie możliwość odebrania zwłok do pochówku.

Jeżeli pacjent nie posiadał rodziny lub osoby bliskiej, dany zgon jest zgłaszany przez lekarza do osoby wyznaczonej w UCK - Specjalisty ds. Organizacji Pomocy Pacjentowi, w celu przeprowadzenia procedury urzędowej oraz działań związanych z pochówkiem.

Zwłoki osoby zmarłej mogą być przechowywane w chłodni dłużej niż 72 godzin, licząc od godziny, w której nastąpiła śmierć pacjenta, jeżeli:

a) nie mogą zostać wcześniej odebrane przez osoby lub instytucje uprawnione do pochowania osoby zmarłej,
b) w związku ze zgonem zostało wszczęte dochodzenie albo śledztwo, a prokurator nie zezwolił na pochowanie zwłok,
c) przemawiają za tym inne niż wymienione ważne przyczyny - za zgodą albo na wniosek osoby lub instytucji uprawnionej do pochowania osoby zmarłej.

W przypadku gdy osoba uprawniona nie może podjąć decyzji o pochówku, ze względu na sytuację zgodną z obowiązującym prawem lub inne okoliczności uniemożliwiające podjęcie działań (np. stan chorobowy), składa formalne oświadczenie Załącznik nr 16 „Oświadczenie osoby uprawnionej o pochówku”. Dzięki temu inne uprawione osoby lub instytucje mogą rozpocząć postępowanie związane z  pochówkiem.

Dokonanie sekcji zwłok nie może nastąpić wcześniej niż po upływie 12 godzin od stwierdzenia zgonu.

Zwłoki osoby zmarłej w UCK mogą być poddane sekcji w następujących przypadkach:

a) gdy zgon tej osoby nastąpi przed upływem 12 godzin od przyjęcia do podmiotu leczniczego,
b) kiedy konieczne jest wykonanie sekcji naukowo-lekarskiej, kartę zgonu może wypełnić po jej dokonaniu lekarz patomorfolog (tj. zwłaszcza w przypadkach, kiedy przyczyna zgonu nie jest znana lekarzowi kierującemu na sekcję/ leczącemu danego pacjenta),
c) kiedy konieczne jest przeprowadzenie sekcji sądowej, kartę zgonu wystawia po wykonaniu sekcji zwłok lekarz medycyny sądowej.

Z kartą zgonu, dowodem osobistym zmarłego (albo paszportem lub książeczką wojskową) należy udać się do Urzędu Stanu Cywilnego (USC) na terenie tej gminy, w której nastąpił zgon. Kierownik USC na podstawie przedstawionych dokumentów wystawia akt zgonu (wyrobienie aktu można też zlecić zakładowi pogrzebowemu). Unieważnia też dowód, paszport lub książeczkę osoby, która odeszła. Dopiero teraz można zająć się pochówkiem. Pierwszy odpis aktu zgonu jest bezpłatny, następne, o ile Państwu będą potrzebne do innych urzędów, ZUS i innych instytucji, podlegają opłacie.

Zgon należy zgłosić w Urzędzie Stanu Cywilnego właściwym ze względu na miejsce śmierci danej osoby, w wyjątkowych przypadkach - w urzędzie w mieście, w którym zmarły mieszkał.

Prawo dokonać zgłoszenia mają:

• małżonek lub dzieci zmarłego,
• najbliżsi krewni lub powinowaci,
• osoby zamieszkałe w lokalu, w którym nastąpił zgon,
• osoby, które były obecne przy zgonie lub naocznie się o nim przekonały,
• administrator domu, w którym nastąpił zgon.
  

Do zgłoszenia śmierci zobowiązany jest również szpital lub inny zakład, jeżeli zgon nastąpił na jego terenie.
Urząd należy poinformować w ciągu 3 dni od dnia zgonu, chyba że powodem była choroba zakaźna - wtedy termin skraca się do 24 godzin. USC po dopełnieniu formalności wystawi akt zgonu.

Zasiłek pogrzebowy

Osoby, które pokryły koszty pogrzebu, mogą ubiegać się w ZUS o zasiłek pogrzebowy.

Do członków rodziny, po których przysługuje zasiłek pogrzebowy, zalicza się:

• małżonka (wdowę i wdowca),
• rodziców,
• ojczyma, macochę oraz osoby przysposabiające,
• dzieci własne,
• dzieci drugiego małżonka,
• dzieci przysposobione oraz inne dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem przez nie pełnoletniości, a także wnuki i rodzeństwo.

Od 1 marca 2015 roku do tego kręgu zostały włączone również dzieci umieszczone w rodzinie zastępczej, dziadkowie oraz osoby, nad którymi została ustanowiona opieka prawna.

Wysokość zasiłku pogrzebowego ustalana jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych zgodnie z obowiązującą podstawą prawną (wynosi 4 000 tys. zł).

Jednak w związku z tym, że zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która rzeczywiście pokryła koszty pogrzebu, świadczenie to może otrzymać również pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, powiat lub osoba prawna Kościoła lub związku wyznaniowego. W takim przypadku zasiłek przysługuje w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, nie wyższej jednak niż 200 proc. przeciętnego wynagrodzenia.

Jeśli koszty pogrzebu poniosła więcej niż jedna osoba lub podmiot, zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi między te osoby lub podmioty - proporcjonalnie do poniesionych kosztów.

Odprawa pośmiertna

Członkowie rodziny zmarłego pracownika mogą też otrzymać odprawę pośmiertną, jeżeli zgon nastąpił w czasie trwania stosunku pracy lub po jego rozwiązaniu, ale w czasie pobierania przez pracownika zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby.

Odprawę pośmiertną dzieli się pomiędzy wszystkich uprawnionych członków rodziny w równych częściach. Jeśli jest tylko jeden członek rodziny uprawniony do odprawy pośmiertnej, wtedy przysługuje mu odprawa w  wysokości połowy kwoty określonej w kodeksie pracy.

Renta rodzinna

W przypadku gdy dana osoba w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, jej bliscy mogą otrzymać rentę rodzinną. Bliscy zmarłego otrzymają rentę także wtedy, gdy dana osoba nie miała prawa do wymienionych świadczeń, ale przynajmniej spełniała warunki wymagane do ich uzyskania.

Do renty rodzinnej uprawniona jest także rodzina osoby w  chwili śmierci pobierającej zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Uznaje się bowiem, że osoba zmarła spełniła w takiej sytuacji warunki konieczne do uzyskania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Do renty rodzinnej prawo mają między innymi: dzieci ubezpieczonej osoby zmarłej, wnuki, rodzeństwo oraz inne dzieci, którymi opiekował się zmarłe, a także wdowa (lub wdowiec) oraz rodzice po zmarłych dzieciach.

Urlop okolicznościowy

Osobie bliskiej zmarłego przysługuje również urlop okolicznościowy, o udzielenie którego należy zwrócić się z wnioskiem do pracodawcy.

Wymiar urlopu jest zależny od stopnia pokrewieństwa - dwa dni przysługują w przypadku zgonu małżonka, dziecka, rodzica, ojczyma lub macochy, a jeden dzień, gdy chodzi o zgon rodzeństwa, babci, dziadka lub innej osoby pozostającej na utrzymaniu lub pod bezpośrednią opieką.