W UCK po raz pierwszy w Polsce jednocześnie przeszczepiono płuca i nerki
Zespół specjalistów z Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku wykonał pierwsze w Polsce, udane, jednoczasowe przeszczepienie płuc i nerek. Pacjenci – kobieta i mężczyzna – są w pełni wydolni oddechowo i zdolni do funkcjonowania bez konieczności stosowania tlenoterapii, nie wymagają również dializ.
Leczeniu z powodzeniem poddano dwoje pacjentów: 43-letnią panią Edytę oraz 67-letniego pana Marka. W obu przypadkach doszło do przeszczepienia płuc oraz nerki pozyskanych od jednego dawcy. Transplantację u pacjentki wykonano w listopadzie ubiegłego roku, a u pacjenta w marcu br.
- Potrzeba wykonania tak złożonych operacji wynikała z tego, że pacjenci chorowali na ciężką niewydolność oddechową w przebiegu krańcowej postaci choroby obturacyjnej płuc (rozedma) oraz jednocześnie na schyłkową niewydolność nerek – tłumaczy dr hab. n. med. Jacek Wojarski z Kliniki Kardiochirurgii UCK, który jest odpowiedzialny za program przeszczepiania płuc w szpitalu.
Kobieta przed przeszczepieniem była dializowana przez 6 lat. Mężczyzna był zgłoszony do wyprzedzającej transplantacji nerki. Warunkiem wykonania tej operacji było jednak przeszczepienie płuca, a najbardziej optymalnym rozwiązaniem – jednoczasowe przeszczepienie obu organów od tego samego dawcy. W przypadku braku dawcy płuca u mężczyzny konieczne byłoby w niedługim czasie rozpoczęcie leczenia dializami.
- Trzeba podkreślić, że przeszczepienie płuca było jedyną formą leczenia niewydolności oddechowej, a przeszczepienie obu narządów dało możliwość życia bez dializ chorym ze schyłkową niewydolnością nerek. Jednoczasowe przeszczepienie dwóch narządów od tego samego dawcy sprawia, że biorca otrzymuje jednorazowo zestaw obcych antygenów zgodności tkankowej i nie immunizuje się dwukrotnie tak, jak to ma miejsce w przypadku transplantacji narządów od różnych dawców – mówi prof. dr hab. n. med. Alicja Dębska-Ślizień, ordynator Kliniki Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych UCK.
U pacjentów osiągnięto pełen sukces - nie wymagają leczenia powtarzanymi dializami oraz są w pełni wydolni oddechowo, mogą samodzielnie funkcjonować bez konieczności stosowania tlenoterapii.
Kwalifikacje do tego skomplikowanego leczenia prowadził wielodyscyplinarny zespól kilku klinik UCK: Kliniki Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych, Kliniki Chirurgii Onkologicznej, Transplantacyjnej i Ogólnej oraz Kliniki Kardiochirurgii z Oddziałem Transplantacji Płuc. W procesie kwalifikacji została szczegółowo zaplanowana kolejność działań okołooperacyjnych oraz operacyjnych. W przyjętym schemacie najpierw u obojga pacjentów przeszczepiono płuca i tuż po zakończeniu tej operacji do działania przystąpił zespól przeszczepiający nerki.
U pacjentki chirurgiem operatorem przeszczepiającym płuca był dr n. med. Wojtek Karolak z Kliniki Kardiochirurgii UCK, a chirurgiem operatorem przeszczepiającym nerkę był dr n. med. Maciej Śledziński z Kliniki Chirurgii Onkologicznej, Transplantacyjnej i Ogólnej UCK. U pacjenta chirurgiem operatorem przeszczepiającym płuca był dr hab. n. med. Jacek Wojarski, a chirurgiem operatorem przeszczepiającym nerkę był dr n. med. Marian Łukiański.
W opiekę nad pacjentami w trakcie operacji, jak również po niej, zaangażowane były Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Zakład Radiologii oraz Samodzielny Zespół Fizjoterapeutów UCK. Jak zawsze ważna, ale w tych przypadkach podwójnie wymagająca, była praca koordynatorów transplantacji. Interdyscyplinarne, ciągłe współdziałanie wymienionych zespołów pozwoliło na pokonanie wszystkich problemów klinicznych, jakie wystąpiły w przebiegu pooperacyjnym u tych pacjentów.
O tym, jak dużym ryzykiem obarczone były przeprowadzone transplantacje i prowadzone leczenie świadczy fakt, że dotychczas podejmowane próby w innych ośrodkach w Polsce kończyły się niepowodzeniem.
Aktualnie pani Edyta i pan Marek znajdują się pod opieką transplantologów z Kliniki Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych oraz Kliniki Kardiochirurgii. Jest to kolejny etap interdyscyplinarnej współpracy, która rozpoczęła się poprzez zgłoszenie chorych do jednoczasowej transplantacji płuca i nerki.
Zespół zaangażowany w jednoczasowe przeszczepienie u pacjentki:
Pobranie płuc („do” karetka – „z” samolot wojskowy):
Operator – dr n. med. Marcin Maruszewski
Anestezjolog – lek. Dawid Pigłowski
Instrumentariuszka – mgr Ewa Kuczyńska
Przeszczepienie płuc:
Operator – dr n. med. Wojciech Karolak
Asysta – lek. Nikodem Ulatowski
Anestezjolog – dr n. med. Monika Rosiński
Instrumentariuszki – mgr Ilona Rakowska, mgr Zuzanna Raś
Pielęgniarka anestezjologiczna – mgr Anna Rurys
Perfuzja – mgr Agnieszka Augustyniak
Koordynacja płuc – mgr farm. Karolina Lipka
Pobranie nerki: zespół z Wrocławia
Przeszczepienie nerki:
Operator – dr hab. n. med. Maciej Śledziński
Asysta – dr n. med. Michał Szymański
Anestezjolog – dr n. med. Monika Rosiński
Instrumentariuszki – mgr Kamila Homenda, mgr Żaneta Tempska
Pielęgniarka anestezjologiczna – mgr Anna Rurys
Koordynacja nerki – mgr Iwona Skóra
Zespół zaangażowany w jednoczasowe przeszczepienie u pacjenta:
Pobranie płuc („do” karetka – „z” karetka):
Operator – dr n. med. Marcin Maruszewski
Anestezjolog – lek. Aleksandra Budyńko
Instrumentariuszka – mgr Ewa Kuczyńska
Przeszczepienie płuc:
Operator – dr hab. n. med. Jacek Wojarski
Asysta – lek. Nikodem Ulatowski
Anestezjolog – dr n. med. Aleksandra Biedrzycka
Instrumentariuszki – mgr Joanna Maślij, mgr Katarzyna Świtalska
Pielęgniarz anestezjologiczny – mgr Piotr Sznajder
Perfuzja – mgr Agnieszka Augustyniak
Koordynacja płuc – dr n. o zdr. Marta Gallas
Pobranie nerki: zespół z Warszawy
Przeszczepienie nerki:
Operator – dr n. med. Marian Łukiański
Asysta I – dr n. med. Dariusz Łaski
Asysta II – lek. Tomasz Sylwestrzak
Anestezjolog – dr n. med. Aleksandra Biedrzycka
Instrumentariuszki – mgr Anna Łagowska, mgr Teresa Gromadkiewicz
Pielęgniarz anestezjologiczny – mgr Magdalena Zander
Koordynacja nerki – mgr Iwona Skóra
fot. Sylwia Mierzewska UCK
dodano: 25.09.2024 r.