Aktualności

Zespół specjalistów transplantologów z Kliniki Kardiochirurgii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego wykonał u dwojga pacjentów operacje jednoczesnego przeszczepienia serca i płuc.  Znieczulenie podczas zabiegu oraz opiekę pooperacyjną współprowadzili lekarze z Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii UCK. Transplantacja była jedyną szansą na przeżycie dla kobiety i mężczyzny.

Głównym chirurgiem operatorem i lekarzem, mającym nadzór merytoryczny nad całością procedury i leczenia, był dr hab. n. med. Jacek Wojarski z Kliniki Kardiochirurgii UCK, koordynator programu przeszczepiania płuc. To specjalista kardiochirurg oraz transplantolog kliniczny, który ma wieloletnie doświadczenie w przeszczepianiu zarówno serca, jak i płuc. Doktor habilitowany Wojarski wraz z dwoma kolegami – dr. hab. n. med. Sławomirem Żegleniem oraz dr. Wojciechem Karolakiem zostali w roku 2018 zatrudnieni w UCK, aby poza pracą w Klinice Kardiochirurgii, wdrożyć w Gdańsku program transplantacji płuc.

Dla pacjentów, u których choroba doprowadziła do nieodwracalnych zmian obu narządów, jednoczasowe transplantacje serca i płuc były jedyną szansą na przeżycie. Podczas wielogodzinnych zabiegów na sali operacyjnej pracował liczny zespól lekarzy chirurgów i anestezjologów, pielęgniarek instrumentacyjnych i anestezjologicznych oraz zespól perfuzjonistów obsługujących aparaturę do krążenia pozaustrojowego – niezbędną do przeprowadzenia tych operacji.  Równoczasowo osobny zespół w składzie dwóch kardiochirurgów, anestezjolog oraz pielęgniarka instrumentacyjna uczestniczył w pobraniu narządów: serca i płuc w szpitalach, gdzie zostali zgłoszeni dawcy. Nad skoordynowaniem działań tych zespołów i logistyką procedur czuwali koordynatorzy akcji transplantacyjnej.

Operacje jednoczesnego przeszczepienia płuc i serca zakończone sukcesem wykonano u 54-latka i 37-latki. W przypadku mężczyzny transplantacja została przeprowadzona w grudniu ubiegłego roku, kobieta nowe narządy otrzymała w czerwcu tego roku.
 
- Chcemy ogłosić przywrócenie tej metody, tej techniki leczenia dla rzadkiej, ale istotnej grupy pacjentów, u których samo przeszczepienie serca lub samo przeszczepienie płuc czy zastosowanie najnowszych technik wspomagania narządów i leczenia farmakologicznego nie może być zastosowane. Taka grupa pacjentów w ostatnich latach wyraźnie się selekcjonuje i oni, bez tego rodzaju transplantacji, są skazani na przedwczesną śmierć – mówi dr hab. n. med. Jacek Wojarski, główny chirurg - operator obu transplantacji.

Jak podkreślają lekarze, były to dwa różne przypadki, jeżeli chodzi o  przyczynę. - W przypadku pacjenta mieliśmy do czynienia z chorobą, którą częściej spotyka się w  pulmonologii, natomiast pacjentka leczona była przez kardiologów. 54-latek cierpiał na sarkoidozę, która doprowadziła do głębokiego upośledzenia pracy płuc i głębokiego upośledzenia pracy serca. Z kolei u pacjentki rozwinęło się bardzo ciężkie, idiopatyczne, tętnicze nadciśnienie płucne w bardzo zaawansowanej formie. W wyniku tego nadciśnienia doszło u niej do bardzo dużego uszkodzenia mięśnia sercowego. W obu przypadkach jedynym sposobem na uniknięcie przedwczesnej śmierci było przeprowadzenie właśnie tego rodzaju transplantacji – wyjaśnia transplantolog.

Operacje jednoczesnego przeszczepienia płuc i serca to skomplikowane zabiegi, które trwają po kilkanaście godzin. Zdaniem lekarzy jednak, to, co stanowi równie duże wyzwanie, to prowadzenie pacjenta po zabiegu. – Wynika to z tego, że płuca potrzebują innych warunków hemodynamicznych czy farmakoterapii niż przeszczepione serce. Ten „konflikt” między narządami czasami jest trudny do rozwiązania, ale jesteśmy na takie problemy przygotowani. Mamy świetny, doświadczony zespół i sprzęt z  najwyższej światowej półki – mówi prof. dr hab. n. med. Romuald Lango z Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii UCK. Profesor Lango w 2018 roku prowadził znieczulenie pierwszego w UCK przeszczepienia płuc.

Przy procesie kwalifikacji do transplantacji tych pacjentów pracował szeroki zespół specjalistów, m.in. z Kliniki Kardiochirurgii (oddział transplantacji płuc), Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Kliniki Alergologii i Pneumonologii, II Kliniki Kardiologii i  Elektroterapii Serca. Taka zaawansowana współpraca pozwala ze szczegółami zagłębić się w stan pacjenta i podejmować decyzje o  odmiennościach w postępowaniu śródoperacyjnym i pooperacyjnym. Bezcenne są informacje badań obrazowych z Zakładu Radiologii oraz badania Pracowni Immunologii. W razie wykrycia u pacjenta innych chorób towarzyszących, lekarze z odpowiednich klinik konsultują tych pacjentów i  omawiają metody odpowiedniego leczenia. Nie da się również przecenić roli fizjoterapeutów zarówno w okresie przedoperacyjnym, jak i w postępowaniu pooperacyjnym. W rezultacie tej multidyscyplinarnej pracy zespół transplantologów, podejmujący ostateczną decyzję o kwalifikacji pacjenta do przeszczepienia, posiada bardzo szeroką wiedzę na jego temat.

Zdaniem Jakuba Kraszewskiego, taka współpraca to podstawa współczesnej medycyny. – Jestem dumny, że nasz multidyscyplinarny, bardzo szeroki zespół dokonuje tak wspaniałych rzeczy. To pokazuje, jakie możliwości, jaki efekt daje kooperacja, współpraca i wsparcie specjalistów – mówi dyrektor. – Takie efekty możliwe są nie przez to, że mamy nowoczesny budynek, nowoczesną infrastrukturę czy najlepszy, dostępny sprzęt, ale przez to, że jesteśmy dobrze zorganizowani i  stawiamy na współpracę. Chciałbym podziękować personelowi medycznemu i  niemedycznemu, a pacjentom pogratulować odzyskanego zdrowia – dodaje prof. dr. hab. n. med. Marcin Gruchała, rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i ordynator I Kliniki Kardiologii UCK.

 
W Uniwersyteckim Centrum Klinicznym aktualnie na jednoczasowe przeszczepienie płuc i serca czekają cztery osoby. Zdaniem lekarzy rocznie gdański ośrodek mógłby takich operacji przeprowadzać nawet pięć. Po raz pierwszy w Polsce operację zakończoną sukcesem, w której pacjent jednocześnie otrzymał nowe płuca i serce, przeprowadzono w 2001 roku. Wykonali ją specjaliści ze Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu.

Zespołu biorące udział w operacji i zespoły pobierające organy:

GRUDZIEŃ
koordynator dr Wojciech Karolak       
koordynator Marta Gallas  
Zespół wyjazdowy do pobrania narządów:
dr Wojciech Karolak operator           
lek. Nikodem Ulatowski asysta               
Ewa Kuczyńska instrumentariuszka       
Helena Osińska instrumentariuszka      
lek. Monika Rosiński  lekarz anestezjolog     
Zespół przeszczepiający:
prof. Sławomir Żegleń pulmonolog           
Wyszczepienie: 
Chirurdzy:
dr hab. Jacek Wojarski operator         
dr hab. Maciej Brzeziński I asysta           
lek. Justyna Fercho II asysta           
Wioletta Kajzer Karwat instrumentariuszka       
Iwona Walkusz instrumentariuszka       
Anestezja:
lek. Tomasz Lammek lekarz anestezjolog      
Arleta Turek Kaczor pielęgniarka anestezjologiczna       
Renata Pęk perfuzjonistka           
Wszczepienie:
Chirurdzy:
dr hab. Jacek Wojarski operator           
dr Wojciech Karolak I asysta          
lek. Nikodem Ulatowski II asysta          
Iwona Walkusz instrumentariuszka    
Wioletta Kajzer Karwat instrumentariuszka      
Anestezja
lek. Tomasz Lammek lekarz anestezjolog       
Arleta Turek Kaczor pielęgniarka anestezjologiczna      
Perfuzja
Renata Pęk perfuzjonistka          
 

CZERWIEC                   
koordynator dr Wojciech Karolak       
koordynator lek. Justyna Fercho           
Zespół wyjazdowy do pobrania narządów:
dr Wojciech Karolak operator           
lek. Nikodem Ulatowski asysta               
Ewa Kuczyńska instrumentariuszka    
lek. Monika Rosiński lekarz anestezjolog       
Zespół przeszczepiający:
prof. Sławomir Żegleń pulmonolog           
Wyszczepienie:
Chirurdzy:
dr hab. Jacek Wojarski operator            
dr Andrzej Łoś I asysta           
student GUMed II asysta                             
Iwona Walkusz instrumentariuszka       
Wioletta Kajzer Karwat instrumentariuszka       
Anestezja:
dr Agnieszka Kośka lekarz anestezjolog      
Ewa Szymanek Kaczmarek pielęgniarka anestezjolog       
Renata Łęcka perfuzja           
Wszczepienie:
Chirurdzy:
dr hab. Jacek Wojarski operator           
dr Wojtek Karolak I asysta           
lek. Justyna Fercho II asysta           
Wioletta Kajzer Karwat instrumentariuszka                    
Iwona Walkusz instrumentariuszka       
Anestezja
lek. Agnieszka Kośka lekarz anestezjolog       
Renata Latała Makuch pielęgniarka anestezjologiczna      
Perfuzja
Renata Łęcka perfuzjonistka     
Przygotowanie separatora krwi
Renata Łęcka perfuzjonistka          


Dodano: 28.06.2023