Aktualności

Choroby wątroby coraz częściej stają się problemem nie tylko dla hepatologów, ale również lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, internistów, nefrologów, radiologów, dietetyków oraz całych zespołów medycznych. Złożoność opieki nad tymi pacjentami oraz potrzeba skutecznej współpracy między specjalistami, były głównymi tematami konferencji Choroby wątroby w praktyce ambulatoryjnej, która odbyła się 14 czerwca 2025 r. w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym w Gdańsku.

Interdyscyplinarność w praktyce – od diagnozy po transplantację

Wydarzenie rozpoczął dr hab. n. med. Piotr Domagała, prezentując działalność Uniwersyteckiego Centrum Transplantacji i Chorób Wątroby UCK. Już na wstępie podkreślił, że kluczowe dla skutecznej terapii pacjentów hepatologicznych jest szybkie rozpoznanie problemu na poziomie POZ oraz sprawna ścieżka diagnostyczno-terapeutyczna.

Podczas pierwszej sesji wykładowej lek. Hubert Grabowski w prelekcji MASLD — Metaboliczna Rewolucja w Chorobach Wątroby zwrócił uwagę na rosnącą epidemię metabolicznej choroby stłuszczeniowej wątroby, pokazując, że jest to dziś jedna z najczęstszych patologii wykrywanych w badaniach obrazowych. Przedstawił także praktyczne zalecenia dotyczące diagnostyki i leczenia pacjentów w codziennej pracy lekarzy POZ oraz internistów.

Dr n. med. Beata Bzoma omówiła powiązania chorób wątroby z funkcją nerek z perspektywy nefrologa, szczegółowo przedstawiając mechanizmy zespołu wątrobowo-nerkowego oraz podkreślając, że skuteczna opieka nad pacjentem hepatologicznym często wymaga ścisłej współpracy hepatologów i nefrologów.

Chirurżka i transplantolożka lek. Małgorzata Nowosad w wykładzie Przeszczepiać czy nie przeszczepiać? poruszyła niezwykle ważny temat aktualnych wskazań do transplantacji wątroby, zwracając uwagę, że coraz częściej transplantolodzy podejmują decyzje o przeszczepach w niestandardowych przypadkach, co wymaga czujności diagnostycznej już na poziomie POZ. Odpowiedziała również na pytania dotyczące tego, dlaczego przed transplantacją wątroby zaleca się zaprzestanie spożywania alkoholu akurat na okres 6 miesięcy i podkreśliła, że obecnie podczas kwalifikacji pacjenta do przeszczepu najważniejszym aspektem jest to, czy posiada on wsparcie — rodziny, przyjaciół, środowiska. Uczestnicy dowiedzieli się także, jakie kryteria obowiązują przy kwalifikacji pacjentów onkologicznych posiadających nowotwór inny niż pierwotny rak wątroby (HCC) oraz w jakich przypadkach nie należy kierować pacjentów do ośrodków transplantacyjnych.

Pierwszą sesję wykładową zamknęła prof. Katarzyna Sikorska, która przedstawiła prelekcję dotyczącą żelaza, w której trakcie wnikliwie omówiła diagnostykę różnicową hemochromatozy i pokrewnych zaburzeń metabolizmu żelaza. Profesor Sikorska wyraźnie zaakcentowała rolę wczesnych badań przesiewowych i odpowiedniego różnicowania stanów przeładowania żelazem, które nierzadko są błędnie rozpoznawane lub niedostatecznie wcześnie wykrywane w praktyce ambulatoryjnej.

Żywy dawca, rola radiologa i wątpliwości żywieniowe – druga sesja wykładowa

Drugą sesję otworzyła dr n. med. Agnieszka Lepiesza, która w wystąpieniu Żywy dawca wątroby – marzenie czy rzeczywistość? podzieliła się swoimi doświadczeniami z pracy w Riyadzie, gdzie wątroby przeszczepia się głównie od dawców żywych, uświadamiając tym samym, że takie pobrania są nie tylko możliwe, ale w wielu przypadkach mogą być realnym ratunkiem dla pacjentów. Opowiedziała między innymi o tym, kto może zostać dawcą, dlaczego ważnym krokiem w dawstwie rodzinnym było wprowadzenie technik małoinwazyjnych i co zrobić, jeśli pobrany płat okaże się zbyt mały. Jednocześnie podkreśliła, że w takich przypadkach to bezpieczeństwo dawcy jest priorytetem.

Lek. Adam Szewczyk w wykładzie Czy marskość równa się przeszczepienie? podkreślił, że marskość wątroby nie zawsze oznacza konieczność transplantacji. Przedstawił szczegółowe wytyczne opieki ambulatoryjnej nad pacjentami z marskością oraz zwrócił uwagę na to, jak ogromne znaczenie mają regularne kontrole i odpowiednia modyfikacja stylu życia.

Rola radiologa w diagnostyce chorób wątroby została omówiona przez lek. Michała Magnusa, który przedstawił kluczowe badania obrazowe wykorzystywane w ocenie pacjentów hepatologicznych, podkreślając znaczenie ścisłej współpracy diagnostycznej między radiologiem a lekarzem kierującym.

Kwestie żywienia pacjentów z chorobami wątroby były przedmiotem szczególnego zainteresowania uczestników. Mgr Mateusz Chwesiuk w swojej prelekcji przełamał wiele mitów dietetycznych, zwracając uwagę na indywidualizację zaleceń oraz na fakt, że brak jednej uniwersalnej „diety wątrobowej” wymaga od lekarzy szerszej wiedzy i współpracy z dietetykami. Podał również konkretne zalecenia, które lekarze i dietetycy mogą wdrażać w codziennej pracy z pacjentem.

Drugą sesję wykładową zamknął dr n. med. Łukasz Rojek w prelekcji Pacjent z żółtaczką — i co dalej?. Omówił szczegółowe zalecenia dotyczące postępowania z pacjentami z cholestazą — tematem, który wciąż budzi wiele praktycznych wątpliwości diagnostycznych w codziennej pracy lekarzy POZ.

Żywa dyskusja i praktyczne spojrzenie

Po każdej z dwóch sesji wykładowych odbyły się dyskusje z udziałem prelegentów i uczestników, które okazały się niezwykle wartościową częścią wydarzenia. Najwięcej pytań dotyczyło diagnostyki metabolicznej i żywienia pacjentów z chorobami wątroby, co pokazało, że te tematy budzą dziś największe praktyczne wątpliwości wśród lekarzy.

Ożywiona dyskusja, liczne pytania i zaangażowanie uczestników pokazały, że lekarze doskonale rozumieją potrzebę kompleksowego, interdyscyplinarnego podejścia do leczenia pacjentów z chorobami wątroby. Dzisiejszy pacjent hepatologiczny to nie tylko problem wątroby – to wyzwanie wielonarządowe, wymagające współpracy lekarzy POZ, specjalistów, dietetyków, radiologów, transplantologów i całych zespołów medycznych.

Wydarzenie ważne także dla studentów

Konferencja była również wartościowym uzupełnieniem programu nauczania dla studentów kierunków medycznych. Studenci mieli okazję poznać złożoność postępowania z pacjentem hepatologicznym, nauczyć się praktycznych algorytmów diagnostycznych i zobaczyć, jak ważne jest holistyczne podejście do pacjenta oraz współpraca interdyscyplinarna. Wydarzenia tego typu pozwalają przyszłym lekarzom lepiej przygotować się do roli, jaką pełnią w złożonym systemie opieki nad pacjentem.

Edukacja, praktyka, interdyscyplinarność

Konferencja Choroby wątroby w praktyce ambulatoryjnej stanowiła doskonały przykład edukacji medycznej, która odpowiada na realne potrzeby współczesnych lekarzy, a tym samym — ich pacjentów. Wiedza przekazywana podczas wydarzenia była ściśle związana z praktyką kliniczną, a poruszane tematy — od dietetyki, przez nefrologię i radiologię, po transplantologię — tworzyły spójny obraz niezbędnej współpracy specjalistów różnych dziedzin medycyny.

fot. Izabela Żarczyńska/GUMed, UCK

Dodano: 18.06.2025 r.