Rak prącia
jest nowotworem złośliwym, który najczęściej wywodzi się z
nabłonka prącia – napletka lub jego żołędzi. Histologicznie
najczęstszym typem tego nowotworu jest rak płaskonabłonkowy,
kolczystokomórkowy, chociaż możliwe jest również występowanie
rzadszych jego postaci, takich jak: czerniak, mięsak oraz rak
podstawnokomórkowy. Rak prącia dotyczy głównie mężczyzn w
starszym wieku, a jego występowanie w Polsce szacuje się na około
1/100 000 przypadków. Oznacza to, że w regionie działania Kliniki
Urologii UCK rocznie występuje około 15 przypadków.
Wśród
głównych przyczyn rozwoju tego raka należy wymienić między
innymi: stulejkę, przewlekłe zapalenie żołędzi, liszaj
twardzinowy (lichen sclerosus), zakażenie wirusem brodawczaka
ludzkiego (HPV), kłykciny kończyste, palenie papierosów oraz
liczne partnerki seksualne.
Dla
uzyskania dobrych efektów leczenia i uniknięcia poważnego
okaleczenia podczas operacji, bardzo ważne jest wczesne
zdiagnozowanie samego raka lub zmian na prąciu mogących
predysponować do jego rozwoju. Każda zmiana niepoddająca się
wczesnemu leczeniu dermatologicznemu, krwawiąca lub powiększająca
się powinna wzbudzić niepokój onkologiczny u pacjenta i jego
lekarza. W takich przypadkach pobiera się wycinek do oceny
patomorfologicznej i ustala się dalsze postępowanie w zależności
od jej wyniku.
Wczesne wykrycie raka
prącia daje szansę na jego całkowite wyleczenie w około 80%
przypadków. Możliwe jest wtedy leczenie małoinwazyjne z
zachowaniem narządu.
We
wstępnym badaniu wykorzystuje się USG prącia w celu oceny samej
zmiany, jak również USG pachwin do oceny węzłów chłonnych, do
których mogą rozsiewać się komórki raka. Dodatkowo
do oceny zaawansowania choroby wykonywane są badania rezonansu
magnetycznego (MRI) prącia, badanie tomografii komputerowej (TK)
jamy brzusznej, miednicy oraz klatki piersiowej.
Leczenie
raka prącia najczęściej obejmuje chirurgiczne usunięcie guza na
prąciu oraz biopsję węzłów chłonnych wartowniczych w
pachwinach. Rodzaj leczenia chirurgicznego zależy od głębokości
nacieku guza, jego wielkości oraz miejsca jego występowania na
prąciu. W zależności od wzrostu zaawansowania choroby proponowany
jest coraz bardziej rozległy zakres operacji na prąciu. Może to
być:
- miejscowe, laserowe usunięcie zmiany powierzchownej,
- obrzezanie (usunięcie
napletka), jeśli rak prącia jest ograniczony do napletka,
- usunięcie żołędzi prącia -
usunięcie zwieńczenia prącia tzw. jego "główki",
- częściowa penektomia –
usunięcie części dystalnej prącia obejmującej żołądź oraz
fragment ciał jamistych,
- całkowita penektomia -
usunięcie całego prącia.
W planowaniu operacji lekarze
zawsze biorą pod uwagę konieczność maksymalnego oszczędzenia
narządu.
W
przypadku choroby rozsiewającej się do węzłów chłonnych
konieczne jest wykonanie zabiegu usunięcia regionalnych węzłów
chłonnych pachwinowych, a czasami też miedniczych. W
przypadkach choroby zaawansowanej konieczne jest uzupełniające
podawanie chemioterapii. Pacjentom paliatywnym z kolei oferowana jest
radioterapia.
Leczenie
raka prącia powinno odbywać się w ośrodkach posiadających
odpowiedni sprzęt, mających wielospecjalistyczne zespoły złożone
z urologów, radiologów, onkologów, radioterapeutów, dermatologów,
specjalistów medycyny nuklearnej i psychologów. Ponieważ
przypadków tej choroby jest niewiele, ważne jest też kierowanie
pacjentów do wyspecjalizowanych ośrodków w celu gromadzenia
doświadczenia.
Klinika Urologii UCK
oferuje pełen zakres diagnostyki oraz leczenia pacjentów z rakiem
prącia. W zakresie leczenia chirurgicznego wykonujemy zabiegi
całkowitej penektomii, stosujemy techniki z zaoszczędzeniem narządu
i ewentualną jednoczasową rekonstrukcją prącia. Wykonujemy ocenę
spływu chłonnego przy użyciu technik z użyciem radioznaczników
oraz innowacyjnych technik fluorescencyjnych, w których jesteśmy
pionierami na świecie i w których posiadamy wieloletnie
doświadczenie.